Son Tunc-Erkən Dəmir dövrünün qol bəzəkləri

Abstract

Son Tunc - Erkən Dəmir dövründə sənətkarlığın və xüsusən də metaliş-ləmənin tərəqqisi bəzək əşyalarının istehsalına da öz təsirini göstərmişdi. Sinifli cəmiyyətin və ən əsası dövlət sisteminin yaranması artıq hər bir xalqın özünüqoruma instinktini daha da zəruri edirdi. Elə bunun nəticəsi idi ki, metalişləməyə, xüsusən silah istehsalına daha çox fikir verilirdi. Son Tunc-Erkən Dəmir dövründə metal emalı yüksək səviyyəyə çatmışdı, metallurgiya öz çiçəklənmə dövrünü keçirirdi. Sənətkarlar mis, tunc, gümüş, qızıl kimi qiymətli metallardan müxtəlif təyinatlı əşyalar hazırlayırdılar. Sənətkarlıqda silah istehsalı qədər bəzək əşyalarının istehsalı da mü-hüm yer tuturdu. Son Tunc-Erkən Dəmir dövrü nekropollarının tədqiqi gös-tərir ki, bəzək əşyalarının istehsalı qədim insanların sadəcə estetik zövqünün və sosial statusunun göstəricisi kimi deyil, onların dini inanc sisteminin və mifoloji baxışlarının bir parçası olmaqla, həm də qoruyucu funksiya daşımış-dır. Qədim insanların həyatda da həmin bəzəklərdən istifadə etməsi onların qoruyucu - talisman funksiyasını bir daha təsdiq edir. Bəzəklər, eyni zamanda dərin mənəvi, dini və simvolik mənalar daşıyan əşyalardır. Son Tunc-Erkən Dəmir dövrünə aid bəzəklərə baş bəzəkləri, boyun bəzəkləri, qol bəzəkləri, geyim bəzəkləri və nəhayət ayaq bəzəkləri aiddir. Bu məqalədə Son Tunc və Erkən Dəmir dövrünün qol bəzəkləri təhlil olunacaq.