Azərbaycanda özəl ali təhsilin problemləri

Abstract

Tədqiqat nəticəsində müəyyən olunmuşdur ki, Azərbaycanda özəl ali təhsil çox da böyük tarixə malik olmasa da ali təhsilin inkişafında müəyyən rol oynamışdır. Belə bir nəticəyə gəlinmişdir ki, özəl ali təhsil Azərbaycanın həyatında baş verən ictimai- siyasi və hüquqi dəyişikliklərin nəticəsi olmaq etibarı ilə bir sıra məhdudiyyətlər qarşısında qalmışdır ki, bu da Azərbaycanda yeni dövlət quruculuğu dövründə hüquqi normativ sənədlərin yetkinsizliyi ilə bağlıdır. Müqayisəli-analitik iş nəticəsində müəyyən olunmuşdur ki, özəl ali təhsil müəssisələri ilə dövlət ali təhsil müəssisələrinin eyni hüquqi-normativ sənədlər əsasında fəaliyyət göstərməsi, cəmiyyətdə özəl ali təhsilin nüfuzunun artmasına səbəb olardı. Belə bir qənaətə gəlinmişdir ki, özəl ali təhsil müəssisələrinin nizamnamə hüququnun məhdudlaşdırılması və o hüquqların bəzilərinin dövlət inhisarına çevril-məsi, ali təhsil sahəsində dövlət monopolizminin yaranmasına, rəqabətin aradan qaldırılmasına, nəticədə isə kadr hazırlığının keyfiyyətinin aşağı düşməsinə səbəb olur. Dövlət seçmə təsisatının (Tələbə Qəbulu üzrə Dövlət Komissiyasının) yaradılması, onun idarəetmə orqanlarının dövlət tərəfindən müəyyən olunması, mövcud seçmə texnologiyasının həyata keçirilməsi klassik monopolizmin təzahürü olmaqla ölkənin intellektual potensialının hazırlanmasına mənfi təsir göstərir və özəl ali təhsilin inkişafına mane olur. Tədqiqatda ali təhsil texnologiyasına ilk dəfə olaraq “süzgəc” anlayışı daxil edilmiş, onun prinsipləri, tətbiqi və təhsilin keyfiyyətini yüksəltmək yolları müəyyənləşdirilmişdir.