Uşaqlıq travmaları olan gənclərin psixi dayanıqlılığının tədqiqi

Abstract

Travmatik uşaqlıq təcrübəsi olan gənclərin psixoloji dayanıqlılığı onların emosional və psixi sağlamlığını bərpa etmək və həyatın çətinliklərinin öhdəsindən gəlmək qabiliyyətini müəyyənləşdirir. Bu tədqiqatın məqsədi uşaqlıq travmasının gənclərin dayanıqlılığına təsirini araşdırmaq və davamlılığı artırmaq üçün effektiv müdaxilə strategiyalarını müəyyən etməkdir. Uşaqlıq travması fərdi emosional və davranış problemlərinə, öyrənmə çətinliklərinə və sosial münasibətlərdə problemlərə səbəb ola bilər. Travmanın nəticələri arasında depressiya, narahatlıq və travma sonrası stress pozuntusu (PTSP) kimi psixi sağlamlıq problemləri üstünlük təşkil edir. Bu problemlər gənclərin həyat keyfiyyətinə və gələcək uğurlarına ciddi təsir göstərir. Psixoloji dözümlülük bir insanın stresli və travmatik hadisələrdən sonra sağalma və həyatını davam etdirmə qabiliyyətidir. Bu davamlılığı formalaşdıran əsas amillərə fərdi resurslar (müsbət özünə hörmət, emosional tənzimləmə bacarıqları), sosial dəstək (ailə və dostların dəstəyi) və icma resursları (məktəb və sosial dəstək sistemləri) daxildir. Uşaqlıq travması keçirmiş gənclərin psixoloji dayanıqlılığını araşdırmaq tətqiqatın əsas məqsədini təşkil edir. Travma yaşamış gənclərin psixoloji dayanıqlılıq səviyyələrini müqayisə etmək üçün müqayisəli təhlil aparılmışdır. İlkin nəticələr göstərir ki, davamlılıq səviyyələri uşaqlıq travması keçirmiş və əsasən fərdi və sosial dəstək faktorlarından asılı olan gənclər arasında dəyişə bilər. Daha güclü sosial dəstək sistemi olan gənclər travmanın təsirlərinə qarşı daha davamlıdırlar.