Ergani Bakır Madenleri İşletmesi’nin Etibank’a Devredilmesi ve Sonrasındaki Bazı Gelişmeler

Abstract

Bakır, insanoğlunun işlediği ilk metaldir. Anadolu coğrafyasının farklı bölgeler-inde bol miktarda bulunan bu maden, geniş bir kullanım alanına sahiptir. Bugün Elazığ’ın Maden ilçesinde bulunan ve tarihi eski dönemlere dayanan Ergani bakır mad-enleri, Türkiye’nin en değerli yeraltı kaynaklarından biridir. Osmanlı Devleti döne-minde uzun süre gerekli ilgiden uzak kalmış olan madenler, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulması sonrasında yeniden önem kazanmıştır. Cumhuriyetin iktisadî politikaları kap-samında dönemin modern teknolojisiyle işletmeye açılan Ergani bakır madenleri, faali-yetine başlamasından itibaren ülke ekonomisi için ciddi bir malî kaynak yaratmıştır. Bölgeye demiryolunun da gelmesiyle hem ülke içindeki bakır ihtiyacı karşılanmış hem de yurt dışına ithalat yapılarak gelir elde edilmiştir. Bir dönem Alman Deutsche Bank’ın elinde bulunan Ergani bakır madenleri, daha sonra Etibank’ın kurulmasıyla tamamen yerli bir işletmeye dönüşmüştür. Bu çalışmamızdaki amaç, Ergani bakır madenlerinin Etibank’a devredilmesi ve sonrasındaki süreci ele alarak bu bağlamda Türkiye Cum-huriyeti’nin iktisat politikalarını izah etmektir. Bu doğrultuda konuya ilişkin arşiv bel-geleri ve resmî yayınlar en önemli başvuru kaynaklarımız olmuştur.