Azərbaycan poeziyasında I Qarabağ Müharibəsinin təsviri və qadın obrazları

Abstract

Müasir ədəbi prosesdə Qarabağ müharibəsi və onun tarixi nəticələri aparıcı mövzular sırasındadır. Başqa sözlə desək, son onilliklərdə baş verən tarixi hadisələr Azərbaycan ədəbiyyatının mövzu istiqamətini dəyişdirmiş, 1980-ci illərin sonundan davam edən yaradıcılıq prosesində azərbaycanlıların Ermənistandan deportasiyası, qaçqın və məcburi köçkünlər, Qarabağ müharibəsi, itirilmiş torpaqlar, çadır şəhərcikləri, vətən və yurd həsrəti, qəriblik duyğuları, bir sözlə, müharibənin səbəb olduğu bütün sosial-mənəvi problemlər əks olunmuşdur. Qeyd etməliyik ki, bu məsələlər yalnız Azərbaycan deyil, bütün türk xalqları ədəbiyyatında öz əksini tapmışdır. Bu baxımdan yüzlərlə azərbaycanlı şairin poetik nümunələrini göstərə bildiyimiz kimi, türkmən şairi Oraz Yağmurun “Qarabağlı ananın ağısı” kitabını da qeyd edə bilərik. Həmin bədii əsərlərdə qarabağlı anaların ümumiləşdirilmiş bədii obrazını görürük. Bu obrazla əzablardan doğulmuş, mətin iradəli Azərbaycan qadınının təsviri yaradılmışdır.