Azərbaycanda özəl ali təhsilin problemləri

Abstract

Tədqiqat nəticəsində müəyyən olunmuşdur ki, Azərbaycanda özəl ali təhsil çox da böyük tarixə malik ol¬ma¬sa da ali təhsilin inkişafında müəyyən rol oynamışdır. Be¬lə bir nəticəyə gəlinmişdir ki, özəl ali təhsil Azərbaycan hə¬ya¬tın¬¬da baş verən ictimai- siyasi və hüquqi dəyişikliklərin nəticəsi olmaq eti¬barı ilə bir sıra məhdudiyyətlər qarşısında qalmışdır ki, bu da Azər¬¬baycanda yeni dövlət quruculuğu dövründə hüquqi normativ sənədlərin yet¬kin¬siz¬¬liyi ilə bağlıdır. Müqayisəli-analitik iş nəticəsində müəyyən olun¬muş¬¬dur ki, özəl ali təhsil müəssisələri ilə dövlət ali təhsil müəssisə¬lərinin ey¬ni hüquqi-normativ sənədlər əsasında fəaliyyət göstərməsi, cəmiyyətdə özəl ali təhsilin nüfuzunun artmasına sə¬bəb olardı. Belə bir qənaətə gəlinmişdir ki, özəl ali təh¬sil müəssisələrinin nizamnamə hüququnun məh¬dudlaşdırılması və o hüquqların bəzilərinin dövlət inhisarına çev¬ril¬¬məsi, ali təhsil sahəsində dövlət monopolizminin yaranmasına, rəqa¬bə¬tin ara¬¬dan qaldırılmasına, nəticədə isə kadr hazırlığının keyfiyyətinin aşa¬ğı düşməsinə səbəb olur. Dövlət seçmə təsisatının (Tələbə Qəbulu üz¬rə Döv¬¬lət Komissiyasının) yaradılması, onun idarəetmə orqanlarının döv¬lət tərə¬¬findən müəyyən olunması, mövcud seçmə texnologiyasının həyata ke¬çiril¬məsi klas¬sik monopolizmin təzahürü olmaqla ölkənin intellektual po¬ten¬¬sialının hazırlanmasına mənfi təsir göstərir və özəl ali təhsilin inkişafına mane olur. Tədqiqatda ali təhsil texnolo¬gi¬ya¬sına ilk dəfə olaraq “süzgəc” anlayışı daxil edilmiş, onun prinsipləri, tət¬bi¬¬qi və təhsilin keyfiyyətini yüksəltmək yolları müəyyənləşdirilmiş¬dir.